Cover of Roczniki Filozoficzne
Already a subscriber? - Login here
Not yet a subscriber? - Subscribe here

Browse by:



Displaying: 1-11 of 11 documents

Show/Hide alternate language

artykuły
1. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Justyna Kroczak Justyna Kroczak
Paweł Florenski oczami Sergiusza Chorużego
Pavel Florensky in the Sergey Khoruzhy’s Estimation

abstract | view |  rights & permissions | cited by
Artykuł jest próbą uchwycenia poglądów najważniejszego współczesnego filozofa rosyjskiego Sergiusza Chorużego przez pryzmat jego krytyki myśli Pawła Florenskiego. Ten ostatni – geniusz i męczennik za wiarę (jak powszechnie się sądzi) – okazuje się być dalekim od głównej duchowej tradycji prawosławia, hezychazmu, podobnie zresztą jak większość religijnych filozofów rosyjskich Srebrnego Wieku. Tradycję tę charakteryzuje bowiem energetyzm, a Florenskiego esencjalizm. Wspomniany energetyzm – pojęcie dość enigmatyczne z perspektywy kultury Zachodu – stanowi fundament własnej propozycji filozoficznej Chorużego. Choruży docenia, co prawda, twórczoşć Florenskiego, twierdzi jednak, że ma ona wartość tylko historyczną. Te i inne punkty zostały omówione w prezentowanym tekście.
2. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Urszula Czyżewska, Grzegorz Głąb Urszula Czyżewska
Robert Louis Stevenson Philosophically: Dualism and Existentialism within the Gothic Convention
Robert Louis Stevenson filozoficznie

abstract | view |  rights & permissions | cited by
Robert Louis Stevenson’s The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde (1886) has often been regarded as a direct text in its dealings with a multi-dimensional conception of dualism, insecurity, anxiety and weakness. In the constrained moral atmosphere of Victorian England, where such issues were consciously or even intentionally avoided, the novel seemed to be articulating difficult themes about which society preferred to remain silent. A specific literary tradition, the history of Great Britain, scientific discoveries and lively, scientific debates of the 19th-century are ones of the most significant factors which make The Strange Case so original and memorable.The study poses a number of questions: Why does the history of the double return? What is a meaning of a double in a given context? What is so significant about this concept that it has inspired many others successors (e.g. Stephen King’s The Dark Half, 1989)? Why this motif is so popular? The project of delivering the answers to these questions in a one paper is not straightforward. Therefore, the main purpose of this article is limited to presentation and analysis of a conditionof men in the face of emerging Modernism with a close reference to philosophical ideas of the turn of the century. On such basis, it investigates the foundations of Stevensonian philosophy of dualism.
3. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Pierre Garello Pierre Garello
L’articulation entre éthique et politique dans l’histoire de la pensée économique
Articulation between Ethics and Politics in the History of Economic Thought

view |  rights & permissions | cited by
4. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Eulalia Smuga-Fries Eulalia Smuga-Fries
Filozoficzna koncepcja odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw według Waltera Lippmanna
Philosophical Conception of Social Responsibility in the Writings of Walter Lippmann

abstract | view |  rights & permissions | cited by
Artykuł stanowi próbę pokazania zagadnienia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw z filozoficznej perspektywy obecnej w pismach Waltera Lippmanna. Krótko omówione zostały istotne w tym kontekście elementy biografii autora powiązane z jego twórczością. Następnie przedstawione zostało samo pojęcie społecznej odpowiedzialności i jego ewolucja w okresie, w którym powstawały pisma Lippmanna, z naciskiem na amerykański kontekst kulturowo-historyczny. W kolejnej części pokazane zostay dwa różne ujęcia problematyki charakterystycznej dla opisywanego zagadnienia, które odnaleźć można w pismach autora. Pierwsze odnosi się do postulowanej przez autora teorii ekonomii społecznej, drugie powiązane jest ze specyficznym sposobem definiowania społeczeństwa. Wskazane zostały także źródła potencjalnych inspiracji we współczesnych Lippmannowi teoriach ekonomicznych, filozoficznych i społecznych. Niektóre propozycje autora są typowe dla epoki, inne zdają się nosić znamiona innowacyjności.
5. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Dariusz Dąbek Dariusz Dąbek
Argumenty kosmologiczne w uzasadnianiu tezy o jedności Wszechświata
Cosmological Arguments in Justification a Thesis of the Unity of the Universe

abstract | view |  rights & permissions | cited by
Współczesna kosmologia wskazuje na pewne przejawy jedności Wszechświata, np. uniwersalność praw przyrody, globalną czasoprzestrzeń, możliwość wyróżnienia uniwersalnego czasu i jednej, wspólnej historii, czy też ścisłe zależności między parametrami kosmologicznymi i stałymi fizycznymi a faktem istnienia życia. Wykorzystanie metody abstrakcji i wnioskowania analogicznego w analizie własności Wszechświata pozwalają, bez naruszania zasady autonomiczności nauki i filozofii, zasadnie argumentować za tezą o jego nomologicznej jedności. Z drugiej strony w kosmologii przyjmuje się założenia związane z określeniem przedmiotu jej badań oraz warunkujące jej uprawianie. Ich podstawą jest przekonanie o stałym, niezależnym od czasu i miejsca, sposobie funkcjonowania przyrody. Pozwala to na formułowanie opisujących ją niezmiennych czasoprzestrzennie praw i ekstrapolowanie ich na cały Wszechświat. Uzasadnieniem takiej praktyki badawczej jest zgodność konstruowanych modeli kosmologicznych z obserwacją, efektywność wyjaśniania problemów badawczych, spójność z innymi działami wiedzy przyrodniczej oraz sukcesy programów unifikacyjnych i badań interdyscyplinarnych.
6. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Izabela Bondecka-Krzykowska Izabela Bondecka-Krzykowska
Informatyka jako nauka
Computer Science as a Branch of Knowledge

abstract | view |  rights & permissions | cited by
Artykuł ten jest próbą odpowiedzi na pytanie o status informatyki jako dyscypliny wiedzy oraz o miejsce, jakie zajmuje ona pośród innych nauk.Wśród informatyków i filozofów dominują cztery poglądy dotyczące statusu informatyki jako nauki. Pierwszym z nich jest twierdzenie, że informatyka to gałąź matematyki. Jeżeli podstawową działalnością informatyków jest pisanie programów – działalność matematyczna – to informatyka jest po prostu działem matematyki, czyli nauką formalną. Nie wszyscy jednak badacze zgadzają się z tym poglądem, twierdząc, że pisanie programów to rodzaj eksperymentu, a informatyka jest nauką przyrodniczą. Eksperymentowanie za pomocą komputerów jest czymś więcej niż tylko metodą pomocniczą w innych naukach, odgrywa bowiem istotną rolę również w obrębie samej informatyki. Wielu informatyków uważa jednak, że traktowanie uprawianej przez nich dyscypliny jako nauki formalnej lub przyrodniczej jest niewłaściwe, ponieważ zaniedbuje podstawowe stawiane przed nią zadanie – rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputerów. Informatyka jest zatem gałęzią inżynierii. Innym dominującym obecnie poglądem jest traktowanie informatyki jako nowej dyscypliny wiedzy, która wykorzystuje zarówno osiągnięcia inżynierii, jak i metody formalne i eksperymentalne. Sama nie jest jednak ani gałęzią matematyki, ani nauką przyrodniczą, ani też dziedziną inżynierii.
tłumaczenia
7. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
G. W. Leibniz, B. de Voldera, Andrzej Stefańczyk G.W. Leibniz do B. de Voldera
view |  rights & permissions | cited by
8. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Elizabeth M. Anscombe, Justyna Głowala Wojna i morderstwo
view |  rights & permissions | cited by
recenzje
9. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Wojciech Juszkiewicz Wojciech Juszkiewicz
Pojedynczoşć. Spór o zasadę indywiduacji w scholastyce
Singularity: The Dispute over the Principle of Individuation in Scholasticism

view |  rights & permissions | cited by
10. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Błażej Gębura An Introduction to Metaphilosophy
view |  rights & permissions | cited by
11. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 3
Anna Starościc Philosophy of Science. A New Introduction
view |  rights & permissions | cited by